Οι παθήσεις του θυρεοειδούς -ενός πολύ σημαντικού αδένα για τον οργανισμό- απαιτούν κατά περιπτώσεις χειρουργική προσέγγιση, όταν δεν μπορούν πλέον να αντιμετωπιστούν μόνο με φαρμακευτική αγωγή. Τρεις είναι οι λόγοι που υπαγορεύουν τη χειρουργική επέμβαση: η κακοήθεια ή υποψία κακοήθειας, η δυσλειτουργία του αδένα σε τέτοιο βαθμό που η υπερέκκριση ορμονών να μην μπορεί να ρυθμιστεί με φάρμακα και η υπερδιόγκωση του θυρεοειδούς αδένα, με συνέπεια τη δυσχέρεια στην αναπνοή, την κατάποση και την αισθητική διαταραχή.
Σύμφωνα με τον χειρουργό ωτορινολαρυγγολόγο, χειρουργό κεφαλής και τραχήλου, Δρα Ιωσήφ Βιτάλ, δύο είναι κατά κύριο λόγο οι τύποι της χειρουργικής επέμβασης: η εκτομή του μισού θυρεοειδούς αδένα και η εκτομή ολόκληρου του αδένα.
Καρκίνος του θυρεοειδούς και ολική θυρεοειδεκτομή
Στην περίπτωση κακοήθειας διαγνωσμένης προεγχειρητικά συνήθως διενεργείται ολική θυρεοειδεκτομή. Για την επέμβαση απαιτείται γενική αναισθησία, ενώ διενεργείται μέσω μίας μικρής τομής στον τράχηλο, η οποία κλείνει με εσωτερικά ράμματα και «πλαστική» ραφή, ώστε να υπάρχει το καλύτερο δυνατό αισθητικό αποτέλεσμα. Κατά τη διαδικασία αφαιρείται πρώτα ο ένας λοβός και στη συνέχεια ο δεύτερος, ενώ ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στην παρασκευή των παλίνδρομων λαρυγγικών νεύρων και των παραθυρεοειδών αδένων για την αποφυγή επιπλοκών.
Πριν από την επέμβαση χαρτογραφούνται και οι λεμφαδένες του τραχήλου μέσω απεικονιστικών εξετάσεων, καθώς ενδέχεται να χρειάζεται παράλληλα με την αφαίρεση του θυρεοειδούς αδένα και χειρουργικός λεμφαδενικός καθαρισμός για λεμφαδένες με ύποπτα ευρήματα. Συνήθως γίνεται λεμφαδενικός καθαρισμός στην περιοχή που έχει υψηλό κίνδυνο μετάστασης, όπως το κεντρικό διαμέρισμα λεμφαδένων, γύρω από τον θυρεοειδή αδένα. Αν υπάρχουν μεταστάσεις πιο απομακρυσμένες στον τράχηλο, τότε πρέπει να γίνει λεμφαδενικός καθαρισμός και στα πιο απομακρυσμένα τμήματα του τραχήλου.
Μετά την επέμβαση και ανάλογα με τον τύπο του θυρεοειδικού καρκίνου χορηγείται ραδιενεργό ιώδιο από του στόματος σε μορφή κάψουλας ή υγρού, που θα εξαλείψει και τις τελευταίες κακοήθεις εστίες ή μικρές μεταστάσεις στους λεμφαδένες, οι οποίες δεν αφαιρέθηκαν με το χειρουργείο. Η θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο δεν αποτελεί υποκατάστατο της χειρουργικής εκτομής, αλλά συμπληρωματική θεραπεία, η οποία συνήθως χορηγείται δύο μήνες μετά την επέμβαση. Απαιτεί μάλιστα ειδική προετοιμασία και συνήθως μετά τη χορήγηση χρειάζεται νοσηλεία στο νοσοκομείο και απομόνωση για λίγες ημέρες.
Το συχνότερο καρκίνωμα του θυρεοειδούς αδένα είναι το θηλώδες, με τον όγκο να χαρακτηρίζεται «φιλικός», αν αντιμετωπιστεί εγκαίρως και με την κατάλληλη θεραπεία. Μάλιστα, η ίαση υπερβαίνει το 95%. Ο κίνδυνος θνησιμότητας αυξάνεται σε επιθετικούς καρκίνους του θυρεοειδούς και συνηθέστερα σε ασθενείς μεγάλης ηλικίας. Αυτού του τύπου οι καρκίνοι απαιτούν εκτεταμένες χειρουργικές εκτομές και συνδυασμό θεραπείας με ραδιενεργό ιώδιο, αλλά και ακτινοβολίας, καθώς και στενή παρακολούθηση από τον θεράποντα ιατρό. Άλλες σπανιότερες μορφές καρκινώματος του θυρεοειδούς είναι το θυλακιώδες, το μυελοειδές και το αναπλαστικό.
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς είναι κυρίως γυναικεία υπόθεση, αφού προσβάλει συχνότερα τις γυναίκες, ενώ τα αίτια για την εκδήλωσή του είναι ασαφή. Υπάρχουν βέβαια κάποιοι παράγοντες κινδύνου που συνδέονται με την εμφάνισή του, όπως είναι το οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του θυρεοειδούς, αλλά και η έκθεση σε ακτινοβολία, μετά από ακτινοθεραπεία για άλλες ογκολογικές παθήσεις. Τελευταία ερευνάται και πιθανή σύνδεσή του με προϋπάρχουσα αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα.
Ο θυρεοειδής αδένας είναι κρίσιμης σημασίας για τον άνθρωπο, αφού η παραμικρή δυσλειτουργία του μπορεί να προκαλέσει πολλά προβλήματα στον οργανισμό. Γι’ αυτό και η άμεση αντίδραση σε τυχόν συμπτώματα που παραπέμπουν σε κάποια διαταραχή του είναι επιτακτική, ώστε εγκαίρως να διαγνωσθεί η πάθηση και να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, είτε φαρμακευτικά είτε χειρουργικά.
INFO!
Ιωσήφ Βιτάλ MD, PhD, FEB-ORL HNS
Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος
