Κουνούπια και ιος του Δυτικού Νείλου
Όταν το τσίμπημα από κουνούπι δεν είναι και τόσο αθώο
της Νανώς Παπαϊωάννου
Ήρθε για να μείνει στη χώρα μας ο ιός του Δυτικού Νείλου, ο οποίος έκανε την εμφάνισή του το 2010 με 262 επίσημα καταγεγραμμένα περιστατικά. Έκτοτε, παρουσιάζονται κρούσματα κάθε χρόνο (με εξαίρεση το 2015 και 2016). Ωστόσο, το αποκορύφωμα ήταν το 2018, όπου καταγράφηκαν 316 περιστατικά και 50 θάνατοι από τον ιό, σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας.
Η ίδια εικόνα παρατηρήθηκε και σε γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες. Δυστυχώς, οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι ο ιός έχει εγκατασταθεί στη χώρα μας. Για τον λόγο αυτό αναμένονται νέα περιστατικά το 2019.
Πώς μεταδίδεται ο Ιός του Δυτικού Νείλου;
Ο ιός του Δυτικού Νείλου προσβάλλει σε πρώτη φάση τα πτηνά. Τα κουνούπια μολύνονται, αφού πάρουν τον ιό από πτηνά που είναι φορείς, ενώ στη συνέχεια μολύνουν με το τσίμπημά τους τον άνθρωπο.
Διευκρινίζεται ότι το κουνούπι δεν μεταφέρει τον ιό από μολυσμένο άτομο σε υγιές.
Τα κύρια συμπτώματα
Η πλειονότητα των ανθρώπων που είναι φορείς του ιού δεν θα εμφανίσουν κανένα σύμπτωμα. Ωστόσο, το 20% των ανθρώπων θα εμφανίσει πυρετό, πονοκέφαλο, αίσθημα κόπωσης, δερματικό εξάνθημα και αίσθημα ναυτίας. Τα συμπτώματα υποχωρούν σε 4-5 ημέρες, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να κρατήσουν για εβδομάδες. Το 1% των ανθρώπων που έχει προσβληθεί από τον ιό αναμένεται να εμφανίσει σοβαρά συμπτώματα που προσβάλλουν το νευρικό σύστημα (εγκεφαλίτιδα, μηνιγγίτιδα ή παράλυση).
Τσιμπήματα σε παιδιά
Τα παιδιά αποτελούν ευαίσθητη ομάδα πληθυσμού που χρήζει ιδιαίτερης φροντίδας και, δυστυχώς, είναι αυτά που δέχονται τα περισσότερα τσιμπήματα κατά τους θερινούς μήνες. Για τον λόγο αυτό, είναι σημαντικό οι γονείς να γνωρίζουν εάν και πότε πρέπει να ανησυχούν για ένα τσίμπημα από κουνούπι.
Πότε καταλαβαίνω ότι το τσίμπημα είναι επικίνδυνο;
Σύμφωνα με την παιδίατρο Ρέα Δημητριάδου, η εικόνα του απλού τσιμπήματος διαφέρει από αυτού που έχει επιμολυνθεί. Το απλό τσίμπημα από κουνούπι μας δίνει την κλασική εικόνα ερυθρότητας με ένα ελαφρύ πρήξιμο στο δέρμα, το οποίο ενίοτε είναι πιο λευκό στο κέντρο του, εκδηλώνεται τοπικά σε σημεία έκθεσης του δέρματος και προκαλεί έντονο κνησμό και δυσφορία.
«Από την άλλη, εάν το τσίμπημα έχει επιμολυνθεί, συνήθως είναι πιο κόκκινο, πρησμένο και ρυπαρό, δηλαδή με διαυγές ή πυώδες υγρό στο κέντρο. Επιπλέον, το μολυσμένο τσίμπημα έχει χρονικά πιο παρατεταμένη διαδρομή σε σχέση με το φυσιολογικό τσίμπημα που διαρκεί 2-3 ημέρες, ενώ μπορεί να δημιουργηθεί μία κίτρινη κρούστα στην περιοχή», επισημαίνει η κα Δημητριάδου.
Πώς θεραπεύεται ο ιός του Δυτικού Νείλου;
Δυστυχώς ακόμα δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη θεραπεία για όσους νοσούν, ούτε και εμβόλιο κατά του ιού. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα απλά συμπτώματα (πυρετός, ζάλη) υποχωρούν μετά από μέρες, ενώ για σοβαρότερα περιστατικά απαιτείται νοσηλεία για υποστηρικτική θεραπεία (χορήγηση ενδοφλέβιων υγρών, πιθανή υποστήριξη σε μονάδα εντατικής θεραπείας).
Κρατήστε τα κουνούπια μακριά!
Στο πλαίσιο της πρόληψης, το ΚΕΕΛΠΝΟ (Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων) και ο ΕΟΔΥ (Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας) εξέδωσαν οδηγίες για την προστασία του κοινωνικού συνόλου από τον ιό:
✓Χρησιμοποιείτε εγκεκριμένα εντομοαπωθητικά σώματος, ακολουθώντας πάντα τις οδηγίες χρήσης
✓Μην αφήνετε στάσιμα νερά πουθενά, καθώς αποτελούν εστία μόλυνσης και συγκέντρωσης κουνουπιών
✓Χρησιμοποιείτε εντομοκτόνα περιβάλλοντος (τύπου αεροζόλ, φιδάκια, ταμπλέτες), ακολουθώντας τις οδηγίες χρήσης
✓Χρησιμοποιείτε σήτες και κουνουπιέρες
✓Χρησιμοποιείτε κλιματιστικά και ανεμιστήρες για να κρατήσετε τα κουνούπια μακριά
Τι πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση μόλυνσης;
Η κα Δημητριάδου εφιστά την προσοχή σε όλους τους γονείς:
- Πρέπει να απευθυνθούμε στον ιατρό εάν κάποιο τσίμπημα μας φανεί «ύποπτο» και διαρκεί περισσότερο από το συνηθισμένο
- Δεν πρέπει να αφήνουμε τα παιδιά να ξύνουν την περιοχή όπου έχουν τσιμπηθεί, καθώς υπάρχει κίνδυνος να μολύνουν και άλλες περιοχές του σώματός τους ή ακόμα και να μεταδώσουν τον ιό σε άλλα άτομα.
- Το αίσθημα του κνησμού (φαγούρα) πρέπει να καταστέλλεται με τοπική αγωγή κατά περίπτωση.
- Η καλή καθαριότητα όπως το τακτικό πλύσιμο χεριών, το κόψιμο νυχιών και η χρήση προσωπικών ειδών υγιεινής (πχ πετσέτες) είναι μείζονος σημασίας, τόσο για τον περιορισμό της μόλυνσης, όσο και για την πρόληψη.