Το πιο απαιτητικό κομμάτι στη διαδικασία μιας διατροφής με σκοπό την απώλεια κιλών είναι να συντηρηθεί το νέο βάρος. Γιατί όμως είναι τόσο δύσκολο να διατηρηθεί η απώλεια; Φαίνεται ότι σταδιακά αρχίζουμε να καταναλώνουμε περισσότερες θερμίδες από όσες χρειαζόμαστε και να επιστρέφουμε στις παλιές μας συνήθειες. Συνήθειες που εξαρχής οδήγησαν στην απόκτηση των κιλών και μας κατευθύνουν στην επαναπρόσληψή τους και τελικά στη διατήρησή τους.
Μπορώ να κάνω κάτι για να αποφύγω να πάρω εκ νέου τα κιλά;
Τα άτομα που έχουν πετύχει να χάσουν το περιττό τους βάρος γενικά εμπίπτουν σε μία από τις ακόλουθες δύο κατηγορίες:
- σε αυτούς που δεν βλέπουν κανένα νόημα να συμμετάσχουν σε ένα πρόγραμμα συντήρησης, καθώς πιστεύουν ότι γνωρίζουν πώς δεν θα πάρουν πίσω το βάρος που έχασαν και
- σε αυτούς που παραμένουν ανοιχτοί στην αλλαγή και τη βελτίωση των δεξιοτήτων τους στη διαχείριση βάρους.
Ο κρίσιμος ρόλος ενός διαιτολόγου είναι να παρακινήσει τα άτομα της πρώτης κατηγορίας να αποκτήσουν τις απαραίτητες δεξιότητες για τη διαχείριση βάρους.
Ποια είναι τα στοιχεία ενός προγράμματος Διαχείρισης Βάρους;
Τι κάνει λοιπόν ένα πρόγραμμα διαχείρισης βάρους;
- Βοηθά το άτομο να επιλέξει ένα εύρος βάρους εντός του οποίου μπορεί να παραμείνει ρεαλιστικά και, εάν είναι δυνατόν, σε αυτό το βάρος να ελαχιστοποιήσει τους κινδύνους για την υγεία του.
- Παρέχει μια ευκαιρία για συνεχή παρακολούθηση του βάρους, της πρόσληψης τροφής και της φυσικής δραστηριότητας.
- Βοηθά το άτομο να κατανοήσει και να εφαρμόσει την αρχή της ισορροπίας της ενέργειας (θερμίδων) που καταναλώνει από τα τρόφιμα με τη συνήθη σωματική του δραστηριότητα.
- Βοηθά το άτομο να καθιερώσει και να διατηρήσει στρατηγικές αλλαγής τρόπου ζωής για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα (τουλάχιστον 6 μήνες), ώστε οι νέες συμπεριφορές να γίνουν μόνιμες συνήθειες.
Ποιες είναι οι δεξιότητες που θα βοηθήσουν στη διατήρηση του βάρους που χάθηκε:
- Θα πρέπει να υπάρχει συστηματική άσκηση, καθημερινά. Εναλλακτικά, θα πρέπει το άτομο να στοχεύει σε μια θερμιδική απώλεια, μέσω της άσκησης, της τάξεως των 2.000- 3.000 kcal εβδομαδιαίως.
- Η επιλογή των τροφίμων είναι καθοριστική για τη διατήρηση του απολεσθέντος βάρους. Θα πρέπει να περιοριστεί η ποσότητα των πυκνών ενεργειακά τροφίμων δηλ. αυτών που δίνουν πολλές θερμίδες ακόμα και όταν φάμε μικρή ποσότητα (σοκολάτες, fast-food, γλυκά, πίτες κ.ά.). Ακόμη περισσότερο, όταν έχουν και χαμηλή περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά.
- Χρειάζεται καθημερινή εξάσκηση στην υγιεινή διατροφή. Θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται καθημερινά φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής αλέσεως.
- Ένα από τα πιο ουσιαστικά στοιχεία είναι η κατανόηση του ελέγχου της μερίδας. Αρχικά, θα πρέπει κατά τη διάρκεια της διατροφής απώλειας το άτομο να έχει μάθει ποια είναι η ποσότητα της μερίδας για κάθε τρόφιμο. Στη συνέχεια, να διατηρεί αυτές τις ποσότητες στην καθημερινή του διατροφή.
- Το προγραμματισμένο ραντεβού στον διαιτολόγο είναι καθοριστικό για την επίτευξη της διατήρησης του νέου βάρους. Είναι η στιγμή της επιβεβαίωσης ότι όλα πηγαίνουν καλά, αλλά και της επαναδιατύπωσης των βασικών σημείων και δεξιοτήτων για τη διατήρηση του στόχου.
Πώς μπορούν να καθιερωθούν οι μόνιμες στρατηγικές αλλαγής τρόπου ζωής;
Τα άτομα που έχουν χάσει βάρος πρέπει να κάνουν μόνιμες αλλαγές στον τρόπο ζωής τους, για να διατηρήσουν την απώλειά του. Για να βοηθηθεί το άτομο να κάνει αυτές τις αλλαγές, ένα πετυχημένο πρόγραμμα συντήρησης πρέπει να περιλαμβάνει εκπαίδευση και βοήθεια στα ακόλουθα σημεία:
- Αυτοέλεγχος: Τακτική ζύγιση και καταγραφή της ημερήσιας πρόσληψης τροφής και της φυσικής δραστηριότητας για τους δύο, τουλάχιστον, πρώτους μήνες της περιόδου συντήρησης, όπως και σε περιόδους αυξημένης έκθεσης σε τρόφιμα (π.χ. κατά τη διάρκεια των διακοπών, εορτών). Εάν παρατηρηθεί αύξηση βάρους, η επανέναρξη αυτής της πρακτικής μπορεί να βοηθήσει στην επαναφορά του ελέγχου του βάρους. Σε αυτή τη φάση η επαφή με τον διαιτολόγο είναι επίσης κρίσιμη.
- Σωματική δραστηριότητα: Η καθημερινή σωματική δραστηριότητα είναι το κλειδί για την επιτυχή διατήρηση του βάρους.
- Επίλυση προβλήματος: Η εκμάθηση του εντοπισμού και της πρόβλεψης προβλημάτων που απειλούν να υπονομεύσουν την επιτυχία είναι απαραίτητη! Ο διαιτολόγος θα πρέπει να συζητήσει τους τρόπους επίλυσης των προβλημάτων και να προτρέψει το άτομο να σχεδιάζει στρατηγικές που θα επιλύουν προβλήματα όσο αυτά εμφανίζονται.
- Διαχείριση άγχους: Η άσκηση, η χαλάρωση και η κοινωνική υποστήριξη μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του άγχους. Οι τεχνικές για μείωση του στρες είναι απαραίτητες για ορισμένα άτομα που τρώνε υπερβολικά ως απάντηση στο στρες.
- Πρόληψη υποτροπών: Η υποτροπή, η προσωρινή απώλεια ελέγχου και η επιστροφή σε παλιές συμπεριφορές είναι συχνές. Η επιτυχία για την πρόληψη της υποτροπής είναι να μάθει κανείς να προβλέπει καταστάσεις υψηλού κινδύνου και να καταστρώνει σχέδιο για τη μείωση των «ζημιών». Θα πρέπει να μάθει να συγχωρεί τον εαυτό του για ένα σφάλμα και να το βλέπει ως ευκαιρία να μάθει για την επόμενη φορά. Η αποκατάσταση του ελέγχου είναι ζωτικής σημασίας.
- Κοινωνική επιρροή & υποστήριξη: Το… σαμποτάζ από τους φίλους ή την οικογένεια παρατηρείται συχνά και δημιουργεί άγχος στο άτομο που προσπαθεί να διατηρήσει το βάρος του. Είναι σημαντικό λοιπόν να εκπαιδευτεί να αναγνωρίζει την εκούσια ή ακούσια υπονόμευση της προσπάθειάς του.
Σε κάθε περίπτωση με τη βοήθεια ενός διαιτολόγου η προσπάθεια γίνεται ευκολότερη, με στόχο η απώλεια βάρους, η οποία απαιτεί κόπο, να μην πέσει στο κενό.
INFO!
Βίκυ Παπαδοπούλου
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος
Msc. Κλινική Διαβητολογία
Διεύθυνση: Π. Πατρών Γερμανού 24, Θεσσαλονίκη
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2310 858686