Συμβουλές και μέτρα προστασίας από τα μεταδιδόμενα νοσήματα ανά την υφήλιο, δίνει ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), προς όσους επιθυμούν να ταξιδέψουν σε διάφορα σημεία του κόσμου.
Ο ΕΟΔΥ, συνιστά προσοχή στους μελλοντικούς ταξιδιώτες για τον κορωνοϊό, τον αιμορραγικό πυρετό Marburg, τον MERS-CoV, τον δάγκειο πυρετό, τον πυρετό Chikungunya, την χολέρα, την πολυομυελίτιδα, δίνοντας ταυτόχρονα σημαντικά στοιχεία για την διασπορά των παραπάνω νόσων καθώς και τις οδηγίες που πρέπει να ακολουθήσουν σε περίπτωση που ταξιδέψουν σε περιοχές που πλήττονται από αυτές τις παθήσεις.
Οδηγίες ΕΟΔΥ για τα μεταδοτικά νοσήματα
Αιμορραγικός πυρετός Marburg
Στις 21 Μαρτίου 2023 ανακοινώθηκε επιδημία αιμορραγικού πυρετού Marburg στην Τανζανία. Έως τις 16 Απριλίου 2023 αναφέρθηκαν εννέα επιβεβαιωμένα κρούσματα και έξι θάνατοι στην περιοχή Bukoba (Kagera region).
Στις 13 Φεβρουαρίου 2023, ανακοινώθηκε επιδημία αιμορραγικού πυρετού Marburg στην Ισημερινή Γουινέα. Έως τις 24 Απριλίου 2023 αναφέρθηκαν 17 επιβεβαιωμένα κρούσματα και 12 θάνατοι στις περιοχές Bata (Litoral Province), Ebebiyin (Kie-Ntem Province) και Evinayong (Centro Sur Province).
Οδηγίες
Ο αιμορραγικός πυρετός Marburg είναι μία πολύ σπάνια αλλά θανατηφόρος ιογενής λοίμωξη. Η περίοδος επώασης διαρκεί από 2 έως 21 ημέρες και ακολουθεί απότομη εμφάνιση υψηλού πυρετού, μυαλγιών, κεφαλαλγίας, κόπωσης, διάρροιας και κοιλιακού άλγους. Ο ιός μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω επαφής με αίμα, ιστούς και σωματικά υγρά ασθενών ή νεκρών που νόσησαν από αιμορραγικό πυρετό Marburg. Ο ιός μπορεί επίσης να μεταδοθεί μέσω επαφής με νεκρά ή ζωντανά μολυσμένα ζώα (π.χ. νυχτερίδες, πίθηκοι), καθώς επίσης και με τη σεξουαλική επαφή. Δεν υπάρχει εμβόλιο για την προφύλαξη από τη νόσο.
Ο κίνδυνος προσβολής ενός ταξιδιώτη από τον ιό Marburg θεωρείται χαμηλός. Επιπλέον, η πιθανότητα εισαγωγής κρουσμάτων στην Ευρώπη θεωρείται πολύ χαμηλή. Οι ταξιδιώτες που επισκέπτονται τις προσβεβλημένες περιοχές συνιστάται να είναι ενημερωμένοι για τον τρόπο μετάδοσης της νόσου και να τηρούν τα μέτρα ατομικής προστασίας, όπως:
- Συχνό πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι ή χρήση αλκοολούχου αντισηπτικού διαλύματος
- Καλό πλύσιμο και ξεφλούδισμα φρούτων και λαχανικών πριν την κατανάλωσή τους
- Αποφυγή επαφής με άγρια ζώα, ζωντανά ή νεκρά, και κατανάλωσης ακατέργαστου κρέατος που προέρχεται από αυτά
- Αποφυγή άμεσης επαφής με ασθενείς, σωματικά υγρά ασθενών, σορούς/ σωματικά υγρά θανόντων
- Εφαρμογή ασφαλών σεξουαλικών πρακτικών
- Αποφυγή επίσκεψης σε σπήλαια ή ορυχεία. Αν επισκεφθείτε σπήλαια συνιστάται να αποφύγετε την επαφή με νυχτερίδες ζωντανές ή νεκρές και να χρησιμοποιήσετε κατάλληλο ρουχισμό (μάσκα, γάντια)
Οι ταξιδιώτες, εάν εμφανίσουν συμπτώματα συμβατά με τον αιμορραγικό πυρετό Marburg κατά τη διάρκεια παραμονής τους σε προσβεβλημένη περιοχή, θα πρέπει να αναζητήσουν άμεσα ιατρική βοήθεια. Στην περίπτωση που ο ταξιδιώτης εμφανίσει συμπτώματα κατά τη διάρκεια της επιστροφής του, με όποιο μεταφορικό μέσο, θα πρέπει να αναζητήσει άμεση ιατρική βοήθεια κατά την άφιξη και να αναφέρει το πρόσφατο ιστορικό ταξιδιού, έτσι ώστε να αποτραπεί η περαιτέρω διασπορά της νόσου και να διευκολυνθεί η διαδικασία ιχνηλάτησης επαφών.
Μετά την επιστροφή από προσβεβλημένη περιοχή, οι ταξιδιώτες συστήνεται να παρακολουθούν την υγεία τους για 21 ημέρες και στην περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων να αναζητήσουν άμεσα ιατρική βοήθεια και να ενημερώσουν τον ΕΟΔΥ.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δεν υπάρχει κανένας περιορισμός σε ότι αφορά στο εμπόριο και στις διεθνείς μετακινήσεις.
ΕΟΔΥ για COVID-19
O ιός SARS-CoV-2 ανιχνεύθηκε πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 2019 στην περιοχή Γιουχάν της Κίνας και εξαπλώθηκε παγκόσμια προκαλώντας πανδημία. Ο ιός SARS-CoV-2 μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω σταγονιδίων όταν ο ασθενής βήχει ή φτερνίζεται και η λοίμωξη αναπνευστικού που προκαλεί ονομάστηκε COVID-19. Η λοίμωξη από τον ιό SARS-CoV-2 μπορεί να εκδηλωθεί με πυρετό, βήχα, δύσπνοια, κυνάγχη. Οι κορωνοϊοί συνήθως προκαλούν αναπνευστικές λοιμώξεις με ποικίλη σοβαρότητα στον άνθρωπο και στα ζώα. Εκτιμάται ότι περίπου το ένα τρίτο των λοιμώξεων ανώτερου αναπνευστικού στον άνθρωπο μπορεί να προκαλείται από κορωνοϊούς.
Από τις 31 Δεκεμβρίου 2019 έως τις 23 Απριλίου 2023 αναφέρθηκαν συνολικά 764.416.156 εργαστηριακά επιβεβαιωμένα κρούσματα COVID-19 και 6.918.434 θάνατοι.
Οδηγίες
Ο κίνδυνος για τον ταξιδιώτη ποικίλει ανάλογα με τη χώρα προορισμού. Στα άτομα που ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου συνιστάται ιδιαίτερη προσοχή στις μετακινήσεις εντός και εκτός Ελλάδας λόγω κινδύνου σοβαρής νόσησης και νοσηλείας.
Εκτός της ανάγκης πιστής εφαρμογής των μέτρων ατομικής προστασίας (πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το ταξίδι) ο εμβολιασμός του πληθυσμού είναι ιδιαίτερα σημαντικό μέτρο για τον περιορισμό της μετάδοσης της νόσου. Βέβαια, και οι πλήρως εμβολιασμένοι ταξιδιώτες χρειάζεται να ακολουθούν τις συστάσεις και τις απαιτήσεις της χώρας προορισμού αναφορικά με τα ισχύοντα μέτρα για τον περιορισμό της Covid-19 λοίμωξης.
Πληροφορίες σχετικά με τα διαθέσιμα εμβόλια βρίσκονται αναρτημένες στην ιστοσελίδα του ΕΟΔΥ – Πληροφορίες σχετικά με τους εμβολιασμούς έναντι του ιού SARS-CoV-2.
Πριν το ταξίδι
- ενημερώνεστε για τους ισχύοντες περιορισμούς, σχετικά με ταξίδι στη χώρα/περιοχή προορισμού
- Σχετικές πληροφορίες βρίσκονται στις ιστοσελίδες: IATA Travel Centre, Re-open EU, CDC COVID-19 Travel Recommendations by Destination
- Πληροφορίες παρέχονται και στις ιστοσελίδες των υπουργείων Υγείας, Εξωτερικών ή των Πρεσβειών και Προξενείων των χωρών προορισμού
- Αναβάλετε το ταξίδι σας αν έχετε πυρετό ή συμπτώματα από το αναπνευστικό όπως δυσκολία στην αναπνοή, βήχα κλπ.
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού
- Εφαρμόστε υγιεινή χεριών, συστήνεται συχνό πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι ή χρήση αλκοολούχου αντισηπτικού εάν τα χέρια δεν είναι εμφανώς λερωμένα. Η χρήση γαντιών δεν υποκαθιστά την υγιεινή των χεριών
- Εφαρμόστε αναπνευστική υγιεινή, συστήνεται η κάλυψη της μύτης και του στόματος κατά το βήχα ή το φτέρνισμα με χαρτομάντηλο ή με το εσωτερικό του αγκώνα. Απόρριψη του χρησιμοποιημένου χαρτομάντηλου σε κλειστό ποδοκίνητο κάδο. Αποφυγή επαφής των χεριών με το στόμα, τη μύτη και τα μάτια
- Τηρήστε φυσική απόσταση μεγαλύτερη του 1,5 μέτρου σε όλους τους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους
- Εφαρμόστε τους κανόνες για τη χρήση μάσκας στη χώρα προορισμού
- Αποφύγετε την επαφή με άτομα με συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα
Μετά την επιστροφή
- παρακολουθήστε την υγείας σας για 10 ημέρες
- παραμείνετε στο σπίτι αν εμφανίσετε πυρετό ή συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα όπως δυσκολία στην αναπνοή, βήχα κλπ έως και 10 ημέρες μετά την επιστροφή σας. Αναζητήστε άμεσα ιατρική φροντίδα αναφέροντας το πρόσφατο ταξίδι σας
Δάγκειος πυρετός και πυρετός Chikungunya
Το 2023, έως τις 9 Μαρτίου, αναφέρθηκαν 380.171 κρούσματα δάγκειου πυρετού και 113 θάνατοι. Ο μεγαλύτερος αριθμός κρουσμάτων εντοπίζεται στη Βραζιλία (240.482 κρούσματα, 24 θάνατοι), στη Βολιβία (31.283 κρούσματα, 26 θάνατοι), στο Περού (20.022 κρούσματα, 26 θάνατοι), στην Κολομβία (15.972 κρούσματα) και στη Νικαράγουα (13.187 κρούσματα).
Το 2023, έως τις 9 Μαρτίου, αναφέρθηκαν 114.181 κρούσματα πυρετού Chikungunya και 43 θάνατοι. Ο μεγαλύτερος αριθμός κρουσμάτων εντοπίζεται στην Παραγουάη (82.240 κρούσματα, 43 θάνατοι), στη Βραζιλία (30.386 κρούσματα), Αργεντινή (655), Βολιβία (300) και Ταϊλάνδη (259).
Αμερική και Καραϊβική
Δάγκειος Πυρετός
Το 2023, έως τις 9 Μαρτίου, αναφέρθηκαν 339.126 κρούσματα δάγκειου πυρετού και 83 θάνατοι. Ο μεγαλύτερος αριθμός κρουσμάτων εντοπίζεται στη Βραζιλία (240.482), στη Βολιβία (31.283), στο Περού (20.022), στην Κολομβία (15.972) και στη Νικαράγουα (13.187).
Οδηγίες ΕΟΔΥ
Οι ταξιδιώτες συνιστάται να είναι ενημερωμένοι ότι ο Δάγκειος πυρετός και ο πυρετός Chikungunya μεταδίδονται μέσω τσιμπήματος μολυσμένου κουνουπιού και να λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την Προστασία από τα έντομα. Δεν υπάρχει εμβόλιο για την προφύλαξη και οι ταξιδιώτες που επιστρέφουν από ενδημικές περιοχές συνιστάται να παρακολουθούν την υγεία τους για 2 εβδομάδες μετά την επιστροφή τους. Σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δεν υπάρχει κανένας περιορισμός σε ότι αφορά στο εμπόριο και στις διεθνείς μετακινήσεις.
Χολέρα
Από την 1η Ιανουαρίου 2023 έως τις 21 Απριλίου 2023 αναφέρθηκαν παγκοσμίως 295.039 κρούσματα χολέρας και 1.806 θάνατοι.
Οδηγίες ΕΟΔΥ
Οι ταξιδιώτες χρειάζεται να είναι ενημερωμένοι για την τρέχουσα κατάσταση και να γνωρίζουν τα προληπτικά μέτρα για την ασφαλή κατανάλωση τροφίμων και ποτών. Στους ταξιδιώτες που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, όπως τα μέλη αποστολών ανθρωπιστικής βοήθειας, αν πρόκειται να μεταβούν σε ενδημικές περιοχές και σε περιοχές με επιδημία, συνιστάται ο εμβολιασμός.
Πολιομυελίτιδα
Το 2023, έως τις 18 Απριλίου, αναφέρθηκε ένα κρούσμα από τον ιό της πολιομυελίτιδας WPV1 στο Πακιστάν.
Οδηγίες ΕΟΔΥ
Ο ιός της πολιομυελίτιδας μεταδίδεται από άτομο σε άτομο κυρίως μέσω της κοπρανο-στοματικής οδού και σπανιότερα μέσω της στοματο-στοματικής οδού, σε συνθήκες χαμηλού υγειονομικού επιπέδου. Ο ιός ανιχνεύεται πιο εύκολα και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στα κόπρανα, από ότι σε φαρυγγικές εκκρίσεις. Όπου το επίπεδο υγιεινής είναι υψηλό, η διασπορά μέσω φαρυγγικών εκκρίσεων μπορεί να είναι μεγαλύτερη. Σε σπάνιες περιπτώσεις, το γάλα, άλλες τροφές και αντικείμενα μολυσμένα με κόπρανα έχουν ενοχοποιηθεί ως αγωγοί μετάδοσης. Δεν υπάρχουν αξιόπιστες ενδείξεις μετάδοσης μέσω εντόμων. Το νερό και τα λύματα ενοχοποιούνται σπανίως. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν εμφανίζονται συμπτώματα, ενώ τη σοβαρή παραλυτική μορφή της νόσου εκδηλώνει λιγότερο από 1% όσων μολύνονται από τον ιό. Η πολιομυελίτιδα είναι νόσημα που προλαμβάνεται με εμβολιασμό.
Συστήνεται ο εμβολιασμός όλων των ταξιδιωτών, από και προς χώρες στις οποίες η νόσος ενδημεί, καθώς και η καταγραφή του εμβολιασμού στο Διεθνές Πιστοποιητικό Εμβολιασμού.
ΠΗΓΗ: ΕΟΔΥ