Με τον όρο λαπαροσκόπηση εννοείται εκείνη η μέθοδος επέμβασης όπου διανοίγονται μικρές τομές στο δέρμα (ελάχιστα επεμβατική χειρουργική), μέσω των οποίων εισέρχονται μια ειδική κάμερα στην κοιλιά (συνήθως κοντά στον ομφαλό) και εξειδικευμένα εργαλεία για την εκτέλεση της συγκεκριμένης χειρουργικής επέμβασης.
Ποια είναι τα οφέλη της λαπαροσκόπησης;
Τα κυριότερα οφέλη της λαπαροσκόπησης περιλαμβάνουν:
- Γρήγορη ανάρρωση και σύντομη διάρκεια νοσηλείας
2. Μειωμένος μετεγχειρητικός πόνος και μικρότερη απώλεια αίματος
3. Μειωμένος κίνδυνος επιπλοκών, όπως η δημιουργία συμφύσεων
4. Καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα χάρη στις μικρές τομές
Πότε επιλέγεται η λαπαροσκόπηση;
Η λαπαροσκόπηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για διαγνωστικούς και για επεμβατικούς σκοπούς. Η διαγνωστική της διάσταση αξιοποιείται από τον ιατρό για να εξετάσει εάν υπάρχει κάποια παθολογική κατάσταση εντός της κοιλιακής χώρας που δεν μπορεί να ανιχνευθεί με ακρίβεια με άλλη μέθοδο.
Επίσης, η λαπαροσκόπηση χρησιμοποιείται για να βεβαιωθεί ο ιατρός ότι η πρόσβαση στις σάλπιγγες είναι ελεύθερη.
Η επεμβατική λαπαροσκόπηση επιλέγεται για μια σειρά χειρουργικών επεμβάσεων όπως:
Υστερεκτομή με λαπαρασκόπηση
Η λαπαροσκοπική υστερεκτομή είναι η αφαίρεση της μήτρας μέσω μικρών τομών στην κοιλιά από τις οποίες εισάγονται λαπαροσκοπικά εργαλεία και προκρίνεται όταν πληρούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Λαπαροσκοπική ινομυοματεκτομή
Με τη λαπαροσκοπική ινομυοματεκτομή επιτυγχάνεται η αφαίρεση ινομυωμάτων. Εφαρμόζεται σε ορισμένα είδη ινομυωμάτων και όταν αυτά πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια.
Λαπαροσκοπική σαλπιγγεκτομή
Όταν διαγιγνώσκεται μια παθολογική κατάσταση στις σάλπιγγες, όπως μια φλεγμονή ή εξωμήτριος κύηση, τότε προκρίνεται η λαπαροσκοπική σαλπιγγεκτομή για την αφαίρεση των σαλπίγγων.
Αφαίρεση κύστεων ωοθήκης
Η αφαίρεση κύστεων ωοθήκης μπορεί επίσης να πραγματοποιηθεί λαπαροσκοπικά, ειδικά όταν οι κύστες αυτές είναι μεγάλες ή ύποπτες για κακοήθεια.
Λαπαροσκοπική ωοθηκεκτομή
Η λαπαροσκοπική ωοθηκεκτομή είναι η αφαίρεση μίας ή και των δύο ωοθηκών, επέμβαση που μπορεί να διενεργηθεί για προληπτικούς λόγους σε περιπτώσεις υψηλού κινδύνου καρκίνου ωοθηκών ή όταν η κύστη έχει τόσο μεγάλο μέγεθος με αποτέλεσμα να μην έχει αφήσει ούτε ελάχιστο υγιή ωοθηκικό ιστό.
Λαπαροσκοπική λύση συμφύσεων
Η λαπαροσκοπική λύση συμφύσεων αφορά την επέμβαση αφαίρεσης ουλώδους ιστού που εμφανίζεται μετά από προηγούμενα χειρουργεία ή φλεγμονές και μπορεί να προκαλέσει πόνο ή υπογονιμότητα.
Θεραπεία ενδομητρίωσης
Αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκόπησης ο γυναικολόγος μπορεί να καταστρέψει ή να απομακρύνει περιοχές στις οποίες εντοπίζονται αλλοιώσεις ενδομητρίωσης και να αφαιρέσει κύστεις ενδομητρίωσης.
Πώς γίνεται η λαπαροσκόπηση;
Η λαπαροσκόπηση απαιτεί γενική αναισθησία και συνίσταται σε μια σειρά βημάτων. Αρχικά, πριν την έναρξη της επέμβασης, πραγματοποιείται κένωση της ουροδόχου κύστης με καθετήρα. Έπειτα, ένα ειδικό εργαλείο τοποθετείται διακολπικά στον τράχηλο για να διευκολύνει τον έλεγχο της μήτρας. Μετά από μια μικρή τομή σχεδόν 1 εκ. κοντά στον ομφαλό, εισάγεται αέριο (διοξείδιο του άνθρακα) για να δημιουργηθεί ο απαραίτητος χώρος και τοποθετείται η κάμερα μέσα στην κοιλιά. Αυτό επιτρέπει στον γυναικολόγο να έχει καθαρή εικόνα των εσωτερικών οργάνων και
να πραγματοποιεί τις απαραίτητες ενέργειες με τα λαπαροσκοπικά εργαλεία.
Στη συνέχεια, πραγματοποιούνται 2-3 μικρότερες τομές περιφερειακά, περίπου 5 χιλιοστών, μέσω των οποίων εισάγονται τα λαπαροσκοπικά εργαλεία που απαιτούνται για την επέμβαση.
Όταν ολοκληρωθεί η επέμβαση, και ανάλογα με τη φύση της, τα δείγματα που μπορεί να υπάρχουν απομακρύνονται απευθείας ή διαμέσου ενός ειδικού σάκου από την τομή στον ομφαλό. Εάν τα δείγματα έχουν μεγάλο μέγεθος, όπως στην περίπτωση των ινομυωμάτων, τότε θα πρέπει να τεμαχιστούν σε μικρότερα κομμάτια με τη χρήση ειδικού εργαλείου, προκειμένου να χωρέσουν από τη μικρή τομή στο δέρμα και τελικά να απομακρυνθούν.
Υπάρχουν επιπλοκές στη λαπαροσκόπηση;
Οι πιθανές επιπλοκές κατά τη διάρκεια μιας λαπαροσκόπησης εξαρτώνται από τον τύπο της επέμβασης και την πολυπλοκότητά της. Συνήθως, οι επιπλοκές είναι σπάνιες, μόλις στο 1-2% των επεμβάσεων, και οι ήπιες περιλαμβάνουν μικρές λοιμώξεις, κοιλιακό πόνο, μικρή αιμορραγία, ναυτία και έμετο. Οι σοβαρές επιπλοκές είναι επίσης σπάνιες καθώς συναντώνται στο 0,2% των περιπτώσεων και αφορούν αποτυχία λαπαροσκοπικής εισόδου στην κοιλιά που οδηγεί στην ανάγκη διενέργειας κανονικής τομής, τραυματισμό εντέρου ή ουροδόχου κύστης ή άλλου μεγάλου αγγείου που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα, φλεβοθρόμβωση και σοβαρή αλλεργική αντίδραση σε κάποιο αναισθητικό φάρμακο.
Για να μειωθούν οι πιθανότητες επιπλοκών, συνιστάται η διακοπή του καπνίσματος πριν από τη λαπαροσκόπηση και η απώλεια περιττών κιλών. Επίσης, ένα ντους μία μέρα ή ανήμερα της επέμβασης μπορεί επίσης να βοηθήσει. Μετά την επέμβαση η ασθενής μπορεί να επιστρέψει στις δραστηριότητές της μέσα σε 5 ημέρες και να κάνει μπάνιο μετά από 1 ημέρα. Παράλληλα, με τη χορήγηση απλών παυσίπονων αντιμετωπίζεται ο ήπιος πόνος που μπορεί να εκδηλώνεται για λίγες ημέρες στην κοιλιά ή ως αντανάκλαση στον ώμο.
INFO!
Χαρίλαος Χαραλαμπίδης MD, MSc, MRCOG,
Μαιευτήρας – Γυναικολόγος
*Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Health More, τεύχος 9
